Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı, sağlığın en önemli düşmanları arasında yer alıyor. Akut veya kronik pek çok hastalık türünün gelişim nedenleri arasında bulunan sigara ve tütün mamullerinin kullanımını azaltabilmek adına ülkemizde ve dünya genelinde her yıl 31 Mayıs günü, "Dünya Tütünsüz Günü" olarak kutlanıyor.
Sigaranın Vücuda Zararı Tartışılmaz
Her ilaç ve kimyasal maddede olduğu gibi, tütün kullanımının da vücuda olan etkileri kişiden kişiye, kullanım miktarına ve sıklığına, kişinin güncel sağlık durumuna ve daha pek çok etkene göre değişkenlik gösterir. Fakat birçok ilaçtan farklı olarak tütünün insan sağlığı için güvenli doz olarak belirtilebilecek bir miktarı yoktur ve yalnızca pasif içicilik yolu ile tütün dumanına maruz kalmaktan aktif sigara kullanımına kadar tüm dozlarda insan sağlığı için olumsuz etkilere yol açtığı bilinen bir gerçektir.
Sigara ve tütün ürünleri kullanımının bütün sağlık göstergelerine, özellikle de kalp-beyin damar hastalıklarına olan negatif etkileri bilimsel olarak kanıtlanmıştır ve bu durum özellikle kalp ve beyin damarları ile ilgili hastalıkları önlemede en önemli mücadele alanlarından birini oluşturmaktadır.
Sigara ile mücadele bireyin tek başına başarıyla sürdürebileceği bir alan olmaktan uzaktır. Bu konuda toplumun ilgili bütün alanları işbirliği içinde olmalıdır. Her alanda olduğu gibi bu alanda da eğitim ve medya desteği birinci koşuldur. Çocukluk çağından başlayarak devamlı sürdürülen tütün ve ürünlerinin sağlık ve yaşamla ilgili diğer alanlardaki zararları ve mücadele yolları verilmelidir.
Sigara üretim ve dağıtım şirketleri, paketler ve satış alanlarına uyarıcı, etkin işaretler kullanmalıdır. Bu maddelerin kullanımında caydırıcı fiyatlandırma ve vergiler düzenlenmelidir. Okul ve çalışma alanlarında sigara zararlarına yönelik toplantılar, aktiviteler yanı sıra alternatif sağlıklı yaşam modelleri ve olanakları gösterilmelidir.
Belirlenmiş alanlarda kısıtlamalara ek olarak, tütün kullanımının başlangıcını önlemeye ve kullanımının kesilmesine yönelik, kolay ulaşılır, yaygın, deneyimli ve multidisipliner destek sistemleri oluşturulmalıdır.
Sigara karşıtı kampanyalar sürdürülüyorken, elektronik sigara üretimi ve kullanılmasının yaygınlığı giderek artmıştır. Bugün 150’den fazla elektronik sigara çeşidi olduğu bildirilmektedir ve ne yazık ki, elektronik sigara kullanımının ne kadar güvenli olduğuna dair yeterli bilimsel veri bulunmamaktadır. Elektronik sigara kullanımının sigara kullanımına dönüşü kolaylaştırdığı, sigara bırakma davranışını zorlaştırdığı, özellikle de okullarda ve 18 yaş altı bireyler arasında yaygınlaştığı bilinmektedir.
Toplumda bütün yaş gruplarını kapsayacak şekilde, tütün kullanımının zararlı etkileri konusunda etkin farkındalık kampanyaları yanı sıra etkin sağlık politikalarının yürütülmesi, sağlıkta en önemli basamak olan koruyucu hekimliğin başarıyla uygulanmasını sağlayacak önemli faktörlerdir.