Türkiye’nin uzun soluklu mizah dergilerinden LeMan, 26 Haziran 2025 tarihli sayısında yayımlanan bir karikatür nedeniyle büyük bir krizin merkezine oturdu. Karikatürde yer alan iki figürün konuşma balonlarında "Selamün Aleyküm ben Muhammed" ve "Aleyhem Şalom ben de Musa" ifadeleri yer aldı. Çizimdeki karakterlerin dini figürlere atıf yaptığı yorumları üzerine kamuoyundan ve siyasilerden sert tepkiler geldi.
LeMan’a Ne Oldu?
Tepkilerin büyümesi üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Türk Ceza Kanunu'nun 216. maddesi kapsamında resen soruşturma başlattı. Söz konusu madde, halkın benimsediği dini değerlerin aşağılanmasını ve bu nedenle kamu barışının bozulmasını suç olarak tanımlıyor. Başsavcılık, karikatürde dini sembollerin alay konusu yapıldığı iddiasıyla LeMan dergisine yönelik yasal işlem başlattı.
Neden Dava Açıldı?
Dava açılmasının temel gerekçesi, karikatürde kullanılan figürlerin toplumun büyük çoğunluğu tarafından dini şahsiyetler olarak yorumlanması oldu. Savcılığın açıklamasına göre bu durum, dini değerlere hakaret ve halkın bir kesimini aşağılama anlamına geliyor. Soruşturma kapsamında derginin sorumlu isimleri hakkında gözaltı kararı verildi.
Gözaltılar Kimleri Kapsıyor?
Yürütülen soruşturma çerçevesinde LeMan çizeri D.P., grafik tasarımcı C.O., yazı işleri müdürü Z.A. ve müessese müdürü A.Y. gözaltına alındı. Emniyetteki işlemlerinin ardından bu isimlerin adliyeye sevk edilmesi bekleniyor. LeMan genel yayın yönetmenlerinin ise yurtdışında olduğu, haklarında da ayrıca işlem başlatıldığı belirtiliyor.
Toplatma Kararı ve Erişim Engeli
Tepkilerin ardından ilgili dergi sayısı için toplatma kararı çıkarıldı. Ayrıca LeMan’ın sosyal medya hesaplarında yer alan içeriklere de erişim engeli getirildi. Başsavcılık, bu kararların gerekçesini “kamu düzenini koruma” ihtiyacı olarak açıkladı.
LeMan Ne Dedi?
LeMan dergisi yönetimi yaptığı açıklamada, yayımlanan karikatürde dini şahsiyetlerin görsel temsili olmadığını, karakterlerin simgesel olduğunu ve savaş ortamında sivillerin yaşadığı acıya dikkat çekilmek istendiğini belirtti. Açıklamada, “Peygamber tasviri yoktur. Çizimde anlatılmak istenen, çatışmalarda zarar gören masum insanlar ve ortak acıdır” ifadelerine yer verildi.
Siyasi ve Kurumsal Tepkiler
Karikatür kamuoyunda olduğu kadar siyasiler nezdinde de büyük yankı uyandırdı. Adalet Bakanı, dini değerlere yönelik hakaretin ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilemeyeceğini belirtti. Diyanet İşleri Başkanlığı ise yayımlanan karikatürü inançlara yönelik açık bir saygısızlık olarak nitelendirdi.
Dergi Binasına Protesto
LeMan’ın İstanbul Beyoğlu’ndaki merkez binası önünde bir grup protestocu toplandı. Taşlı saldırı girişiminde bulunan kalabalık, emniyet güçlerinin müdahalesiyle dağıtıldı. Olayın ardından bina çevresinde güvenlik önlemleri artırıldı.
Şimdi Ne Olacak?
Gözaltına alınan 4 kişi adliyeye sevk edilmeden önce emniyetteki işlemleri tamamlanacak. Süreç, Türk Ceza Kanunu'nun 216. maddesi çerçevesinde devam edecek. Dava sürecinin uzun sürmesi beklenirken, kamuoyunda ifade özgürlüğü ile dini hassasiyetler arasındaki denge tartışmaları yeniden alevlendi.
Sonuç:
LeMan dergisine yönelik başlatılan soruşturmanın nedeni, kamuoyunun dini değerlere yönelik hassasiyeti oldu. Karikatür, ifade özgürlüğü tartışmalarını da beraberinde getirirken, yargı süreci ve kamu tepkileriyle birlikte bu olayın Türkiye’de mizah yayıncılığı açısından önemli bir dönüm noktası olabileceği yorumları yapılıyor.
