Kanımızda dolaşan hücreler var. Kimi oksijen taşır organlara, onlara nefes aldırır. Nefes yaşamın kaynağı... Kimi yediğimiz içtiğimizin bize lazım olanını besin maddesi olarak taşır, lazım olduğu en ücra vücut köşesine kadar. Bir de tamirciler var kanda. Yıkılan bozulanı onarırlar. O yüzden hiçbir yara sonsuza dek kanamaz ve sonsuza dek açık kalmaz. Evet, ‘Kapanmayan yara yoktur’ der büyükler. Pek çok konuda olduğu gibi bu konuda da haklılar.
Kapanmayan iyileşmeyen yara yoktur. Çünkü kanda bu görevi de yapan hücreler var. Trombositler / Plateletler halk arasındaki tabiri ile kan pulcukları…
Eksikliği, uzun süren kanamalara, fazlalığı ise damar içi pıhtı oluşumu ve damar tıkanmalarına neden olur bu kan elemanlarının. Bunlar kan pulcuklarının meşhur olan özellikleridir. Az bilinen ve bir o kadar hayati olan görevleri ise, hücre yenilenmesi ve yara iyileşmesinde aldıkları roldür.
Kan pulcuklarını, eteğinde bir sürü taş olan bir savaşçıya benzetebilirsiniz. Bu taşların her birini hücre yenileyici ve büyütücü özellikleri olan silahlar gibi düşünün. Kan pulcukları vücudumuzun bir yerinde hasar veya yaralanma meydana geldiğinde o bölgeye hareket eder ve Orada toplanırlar. Onarım ve yenilenme sürecini başlatmak üzere, eteğindeki taşları ortama döker. Bu taşların kimine kanamayı durdur, kimine hücreleri yenile, bir kısmına ise yeni damar yap veya yarayı iyileştir der. Yenilenme süreci bu şekilde başlatılmış olur.
İşte, bu maharetlere sahip olduğu bilinen plateletlerin, vücutta problem varlığında işleyen bu mekanizmasını, günümüzde bazı hastalıklarda, bizim isteğimize bağlı olarak da kullanmak mümkündür. Ortopedide eklem içi hasarlarda eklem boşluklarına, diş hekimliğinde kanal tedavileri ve implant yerlerinin erken iyileştirilmesinde, fizik tedavide kas ve tendon yaralanmalarında ve tabi medikal estetikte hasarlı yaşlı dokunun onarılmasında ve cilt gençleştirme işlemlerinde adı PRP olan bu kan numunesinden faydalanmak mümkündür. Trombositler ve eteğindeki taşlar yaradılışlarında doku yenilenmesi görevleri olan kan elemanlarıdır. Onlar gerekli durumda ne yapmaları gerektiğini zaten biliyor. Önemli olan bizim tarafımızdan doğru zaman da doğru yere uygulanmaları. Uygulamadaki ayrıntılar için bir sonraki yazımızda buluşmak üzere…
Esen Kalın…
Dr.Hülya ETTEKİN drhulyaettekin@gmail.com
